Λίγα έργα μπορούν να εκφράσουν την αισιοδοξία ενός καλύτερου αύριο για την Αθήνα όπως η ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου. Η πρώτη κίνηση για το περίφημο «άνοιγμα της πόλης προς τη θάλασσα» βρίσκεται πλέον στο κομβικό πέρασμα από τη θεωρία στην πράξη: την περασμένη Πέμπτη, το υπουργείο Περιβάλλοντος ανακοίνωσε την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων του έργου και έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη δημοπράτησή του. Εφόσον δεν υπάρξει κάποια ανατροπή, το έργο θα ξεκινήσει εντός του 2015.
Η ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα σχέδια της πολιτείας την περίοδο προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων, όταν αποφασίστηκε να χωροθετηθούν στην περιοχή τρεις εγκαταστάσεις: τα γήπεδα τάε κβον ντο και μπιτς βόλεϊ, καθώς και οι ολυμπιακές ιστιοπλοϊκές εγκαταστάσεις. Δυστυχώς, το φιλόδοξο έργο έπεσε θύμα των μεγάλων προολυμπιακών καθυστερήσεων και ουδέποτε προχώρησε. Η ανάπλαση επαναπροωθήθηκε το 2011 ως το πρώτο μεγάλο εγχείρημα για τη δημιουργία μιας «αθηναϊκής Ριβιέρας».
Προκειμένου να επισπευσθούν οι διαδικασίες, το ΥΠΕΚΑ ζήτησε τη βοήθεια του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», που ήδη είχε αναλάβει να κατασκευάσει το Κέντρο Πολιτισμού στην έκταση του Ιπποδρόμου. Το Ιδρυμα ανταποκρίθηκε και ανέλαβε το κόστος όλων των μελετών (περίπου 2 εκατ. ευρώ) και έτσι η πολιτεία γλίτωσε όχι μόνο τους πόρους, αλλά και την καθυστέρηση της διαδικασίας δημοπράτησης των μελετών. Στόχος ήταν η ανάπλαση να ολοκληρωθεί στα τέλη του 2015 και να εγκαινιαστεί ταυτόχρονα με το Κέντρο Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος», αλλάζοντας για πάντα το πρόσωπο της ευρύτερης περιοχής. Ωστόσο, ενώ η κατασκευή του Κέντρου (από το Ιδρυμα Νιάρχου) προχωράει με ταχείς ρυθμούς, η υπόθεση της ανάπλασης «εξαφανίστηκε» για μεγάλο διάστημα: δεν εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ, ενώ η ολοκλήρωση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου καθυστέρησε ενάμισι έτος, όχι όμως με ευθύνη των υπηρεσιών.
Χρειάστηκε η προσωπική παρέμβαση του πρωθυπουργού για να δοθεί το «φιλί της ζωής» στο έργο στις αρχές του έτους. Η ανάπλαση εντάχθηκε στο ΣΕΣ 2014-2020 (έστω και ελαφρώς «κομμένη» για να μειωθεί το κόστος της) και η υπόθεση άρχισε να κινείται με γρήγορους ρυθμούς. Την προηγούμενη Πέμπτη εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου και πλέον ανοίγει ο δρόμος για τη δημοπράτησή του έως το φθινόπωρο.
Ποιο θα είναι το όφελος της κοινωνίας από την ανάπλαση του Φαληρικού Ορμου; Κατ’ αρχάς, η εκπόνηση των μελετών από εξαίρετους Ελληνες επιστήμονες, υπό τη γενική εποπτεία του Ρέντσο Πιάνο (ώστε τα έργα να βρίσκονται σε αρμονία με το Κέντρο Πολιτισμού) εγγυάται το αισθητικό αποτέλεσμα. Η εγκαταλελειμμένη σήμερα περιοχή θα μετατραπεί σε χώρο περιπάτου και άθλησης, ελεύθερο για όλους. Οι (περιορισμένες) χρήσεις αναψυχής και εμπορίου θα δώσουν ζωή στην περιοχή όλες τις ώρες της ημέρας, ενώ θα προσφέρουν πολύτιμα έσοδα για τη συντήρηση του χώρου. Αρκεί κανείς να φανταστεί τη διαδρομή από το Μοσχάτο προς τη θάλασσα, μέσα από τα μονοπάτια στα οποία θα συνεχίζονται οι δρόμοι και από εκεί μέσα από τις εξέδρες, στη θάλασσα. Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία της ανάπλασης είναι η κατασκευή (τοπόσημο) στο άκρο της κεντρικής προβλήτας, για την οποία, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε και αρχιτεκτονικός διαγωνισμός.
Το όφελος, όμως, των έργων δεν τελειώνει εκεί. Οι περιοχές του Μοσχάτου και της Καλλιθέας θα ξεχάσουν οριστικά τα σοβαρά προβλήματα πλημμυρών, λόγω των αντιπλημμυρικών καναλιών που περιλαμβάνει το έργο. Οι αρδευτικές ανάγκες του Φαληρικού Ορμου και του Κέντρου Πολιτισμού θα καλυφθούν μέσω ενός κέντρου επεξεργασίας νερού στον Ελαιώνα (κάτι από το οποίο ενδεχομένως να μπορούν να επωφεληθούν και οι τοπικοί δήμοι). Ενώ η «μεταμόρφωση» της περιοχής θα βοηθήσει την πολιτεία να αξιοποιήσει με κάποιον τρόπο και τα πανάκριβα στη συντήρηση –και σχεδόν εγκαταλελειμμένα σήμερα– ολυμπιακά γήπεδα, αλλά και το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Το μόνο που χάθηκε οριστικά είναι η ευκαιρία για ταυτόχρονα εγκαίνια του Φαληρικού Ορμου και του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» στις αρχές του 2016…
Leave A Comment