Επισκόπηση, ανά χώρα, της ενεργειακής συμπεριφοράς των ευρωπαϊκών κτιρίων 

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την έλλειψη κατανοητών δεδομένων για τα κτίρια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Απόδοσης Κτιρίων (Buildings Performance Institute Europe – BPIE) εξέτασε το κτιριακό απόθεμα της Ευρώπης (τόσο των 27 κρατών – μελών, όσο και της Ελβετίας και της Νορβηγίας) σε επίπεδο χαρακτηριστικών κτιρίων, δομικής νομοθεσίας και άλλων ρυθμιστικών μέτρων. Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν επέτρεψαν τον προσδιορισμό του δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας και διοξειδίου του άνθρακα των κτιρίων της Ευρώπης, και το σχεδιασμό ποικιλίας σεναρίων για τη συστηματική ανακαίνισή τους μέχρι το 2050.

Σημαντικά οφέλη μπορούν να προκύψουν αξιοποιώντας στο μέγιστο τις δυνατότητες για εξοικονόμηση ενέργειας του ευρωπαϊκού κτιριακού τομέα, όπως ενίσχυση της πάσχουσας ευρωπαϊκής οικονομίας και αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας. Καθώς τα ποσοστά νέων κατασκευών διαμορφώνονται εξαιρετικά χαμηλά, περίπου στο 1%, η μεγαλύτερη πρόκληση για την αξιοποίηση αυτών των δυνατοτήτων εξοικονόμησης ενέργειας είναι η συστηματική ανακαίνιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος.

Ένα σημαντικό εμπόδιο για την επίτευξη του παραπάνω στόχου είναι, σαφώς, η περιορισμένη γνώση σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των υπαρχόντων κτιρίων. Σε μία μεγάλη προσπάθεια συγκέντρωσης δεδομένων,  το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Απόδοσης Κτιρίων συνέλεξε και ανέλυσε στοιχεία από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη – μέλη, καθώς και από τη Νορβηγία και την Ελβετία, με σκοπό να παρέχει μία ζωτικής σημασίας και ενημερωμένη εικόνα του ευρωπαϊκού κτιριακού αποθέματος και των δυνατοτήτων του για εξοικονόμηση ενέργειας και διοξειδίου του άνθρακα. Τα δεδομένα χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία σεναρίων συστηματικής ανακαίνισης των ευρωπαϊκών κτιρίων. Στόχος του εγχειρήματος είναι η αναγωγή της διαδικασίας χάραξης πολιτικών σε μια πιο ρεαλιστική βάση, παρέχοντας τα στατιστικά στοιχεία για μία συζήτηση «επί γεγονότων» για τον τρόπο επίτευξης εξοικονόμησης ενέργειας στα ευρωπαϊκά κτίρια, αυξάνοντας παράλληλα και τα οφέλη σε περιβαλλοντικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο.

Η συγκεκριμένη έκθεση αναφορά αποτελεί ένα εξαιρετικά πολύτιμο βοήθημα για τα κράτη – μέλη, στις διαδικασίες που ακολουθούν για την εφαρμογή της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων, όπως αυτή αναδιατυπώθηκε το 2010 (Energy Performance of Buildings Directive – EPBD, recast) και της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση (Energy Efficiency Directive – EED), οι οποίες αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των εθνικών κτιριακών αποθεμάτων. Επίσης, παρέχει καθοδήγηση για τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής, παρουσιάζοντας την υφιστάμενη κατάσταση και τις πραγματικές δυνατότητες επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων, και πιο συγκεκριμένα αποσαφηνίζοντας:

• το ρόλο των κτιρίων, σαν κομμάτι του προγράμματος για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050,
• τις πολιτικές ανά τύπο κτιρίου (δημόσια/ εμπορικής χρήσης/ κατοικίας κλπ)
• τις γνώσεις για το βέλτιστο βαθμό επεμβάσεων, με κριτήρια οικονομικής βιωσιμότητας
• τις γνώσεις για τον ορθό ορισμό των Κτιρίων Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας (nearly Zero Energy Buildings – nZEBs)

Τέλος, η έκθεση αποτελεί ένα εργαλείο απαραίτητο για τον τομέα της κατασκευής κτιρίων, αλλά και άλλες ομάδες ενδιαφερομένων, ώστε να υπογραμμιστεί η σημασία της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και να αυξηθούν τα ποσοστά ανακαίνισης.

Η έκθεση εκδόθηκε τον Οκτώβριο του 2011, στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ημέρας Ανακαίνισης (Renovate Europe Day), μιας πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Εταιρειών για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (EuroACE) με σκοπό την αύξηση των ποσοστών ριζικής ανακαίνισης μέχρι το 2050. Σε αυτήν παρέχεται, επίσης, η αναλυτική βάση για την εκστρατεία «Renovate Europe», η οποία ξεκίνησε εκείνη τη μέρα και συνεχίζεται σε επίπεδο κρατών – μελών, της οποίας Εθνικό Σημείο Επαφής για την Ελλάδα (National Supporting Partner) έχει επιλεγεί το Ινστιτούτο Κτιρίων Μηδενικής Κατανάλωσης – ΙΝΖΕΒ.ORG

Σημείωση: Το παρόν κείμενο είναι μετάφραση του εισαγωγικού κειμένου που δημοσίευσε το BPIE και αφορά στην έκθεση με θέμα «Τα Κτίρια της Ευρώπης στο Μικροσκόπιο». 

Τη μετάφραση επιμελήθηκε η Ελευθερία Τουλουπάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός Α.Π.Θ., συνεργάτης στο  Ινστιτούτο Κτιρίων Μηδενικής Κατανάλωσης

Πηγή: inzeb.org